Từ kết quả báo cáo công tác thanh tra, kiểm tra chuyên ngành về an toàn bức xạ (ATBX) năm 2021 của 63 Sở Khoa học và Công nghệ (KHCN) các tỉnh, thành phố cho thấy: trong năm 2021, trên toàn quốc có 30 Sở KHCN đã tiến hành thanh tra, kiểm tra chuyên ngành về ATBX với tổng số 376 cơ sở, trong đó số cơ sở được thanh tra là 250 và số cơ sở được kiểm tra là 126.
Các Sở KHCN đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính (VPHC) đối với 21 cơ sở (chiếm 5,6% tổng số cơ sở được thanh tra, kiểm tra), tổng số tiền xử phạt là 136,5 triệu đồng. Các lỗi vi phạm điển hình được phát hiện và xử lý là: không tiến hành khai báo, gia hạn giấy phép đúng theo quy định; không kiểm xạ định kỳ nơi làm việc của nhân viên bức xạ theo quy định; không trang bị dụng cụ bảo hộ thích hợp cho người sử dụng thiết bị X-quang y tế. Tình hình thanh tra, kiểm tra và xử phạt VPHC của các Sở KHCN qua các năm như sau:
Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhiều Sở KHCN đã cắt giảm hoạt động thanh tra, kiểm tra (33/63 Sở KHCN không tiến hành thanh tra, kiểm tra về ATBX trong năm 2021).
Số lượng cơ sở X-quang y tế được các Sở KHCN thanh tra, kiểm tra vẫn chiếm tỷ lệ chủ yếu trong năm 2021, chiếm 86% tổng số cơ sở được thanh tra, kiểm tra. Tỷ lệ thanh tra, kiểm tra do Sở KHCN tiến hành tại các cơ sở quản lý, sử dụng nguồn phóng xạ, thiết bị bức xạ do Bộ KHCN và Cục ATBXHN cấp phép tuy còn ít nhưng đã tăng 4% so với năm 2020, cụ thể như sau:
Việc thanh tra, kiểm tra đối với các cơ sở này được thực hiện tập trung chủ yếu tại một số tỉnh như: Bắc Kạn, Nam Định, Khánh Hòa, Bình Phước, Lào Cai. Trong đó, Sở KHCN tỉnh Bắc Kạn là đơn vị đã tiến hành thanh tra đối với các cơ sở do Bộ KHCN và Cục ATBXHN cấp phép chiếm 100% tổng số cơ sở được thanh tra trong năm. Nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về ATBX, an ninh nguồn phóng xạ tại địa phương, các Sở KHCN cần chú trọng, tăng cường tỷ lệ thanh tra, kiểm tra tại các cơ sở quản lý, sử dụng nguồn phóng xạ, thiết bị bức xạ ngoài lĩnh vực X -quang y tế trong những năm tới.
Hoạt động thanh tra chuyên ngành về ATBX của các Sở KHCN năm 2021 trên toàn quốc đã góp phần quan trọng trong việc chấn chỉnh, nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật về năng lượng nguyên tử cho Lãnh đạo, người phụ trách an toàn và nhân viên bức xạ, ngăn chặn và xử lý kịp thời các trường hợp có nguy cơ mất ATBX, an ninh nguồn phóng xạ tại các cơ sở tiến hành công việc bức xạ. Ngoài ra, công tác thanh tra, kiểm tra của các Sở KHCN còn giúp phát hiện những thiếu sót, bất cập trong cơ chế, chính sách, văn bản quy phạm pháp luật về ATBX và kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, ban hành quy định mới phù hợp với yêu cầu quản lý về ATBX trong tình hình hiện tại.
Hoạt động thanh tra chuyên ngành về ATBX của các Sở KHCN năm 2021 trên toàn quốc đã góp phần quan trọng trong việc chấn chỉnh, nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật về năng lượng nguyên tử cho Lãnh đạo, người phụ trách an toàn và nhân viên bức xạ, ngăn chặn và xử lý kịp thời các trường hợp có nguy cơ mất ATBX, an ninh nguồn phóng xạ tại các cơ sở tiến hành công việc bức xạ. Ngoài ra, công tác thanh tra, kiểm tra của các Sở KHCN còn giúp phát hiện những thiếu sót, bất cập trong cơ chế, chính sách, văn bản quy phạm pháp luật về ATBX và kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, ban hành quy định mới phù hợp với yêu cầu quản lý về ATBX trong tình hình hiện tại.
Nguồn: Cục ATBXHN
