Xuân Vân là một xã nằm ở phía Đông huyện Yên Sơn, nổi tiếng với nhiều loại cây ăn quả đặc sản như: Bưởi Xuân Vân, bưởi diễn, chuối tiêu hồng...nhưng có lẽ thứ đặc sản, đặc hữu ở đất này phải là quả hồng ngâm.
Hồng ngâm Xuân Vân được người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh ưa thích, có thể sử dụng ăn tươi hoặc làm mứt, bột dinh dưỡng...Quả hồng ngâm Xuân Vân có giá trị dinh dưỡng cao, có lợi cho sức khỏe người sử dụng. Ngoài việc cung cấp đường, vitamin C thiết yếu cho cơ thể, quả hồng ngâm còn cung cấp một số dưỡng chất như kali, phốt pho, sắt...đặc biệt là không chứa cholesterol và chất béo.
Hồng ngâm Xuân Vân được người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh ưa thích, có thể sử dụng ăn tươi hoặc làm mứt, bột dinh dưỡng...Quả hồng ngâm Xuân Vân có giá trị dinh dưỡng cao, có lợi cho sức khỏe người sử dụng. Ngoài việc cung cấp đường, vitamin C thiết yếu cho cơ thể, quả hồng ngâm còn cung cấp một số dưỡng chất như kali, phốt pho, sắt...đặc biệt là không chứa cholesterol và chất béo.
Quả hồng ngâm Xuân Vân
Hồng ngâm Xuân Vân có đặc điểm quả thuôn dài, có từ 3 - 4 rãnh dọc kéo dài từ cuống đến giữa quả, quả to bằng quả trứng gà so, khoảng 15-20 quả/kg, vỏ xanh bóng chen lẫn những ánh vàng. Mỗi quả có 4 tai dính liền rất khó rụng. Quả hoàn toàn không hạt, mặt cắt ngang của quả có hình hoa thị 8 - 12 cánh đều nhau. Hồng ngâm Xuân Vân sau khi ngâm qua nước sạch trong 2 ngày 2 đêm là có thể ăn được. Thịt quả màu vàng da cam đến vàng đậm, mịn và có rất ít đốm đen, có hạt cát đường nên khi ăn có vị ngọt sắc, giòn và mùi thơm đặc trưng của giống hồng bản địa.
Cây hồng ngâm Xuân Vân
Cây hồng ngâm Xuân Vân ra hoa từ tháng 3, kết quả tháng 4, có thể cho thu hoạch rải rác từ tháng 8 đến tháng 11, rộ nhất là sau Tết Trung thu. Nhờ thích hợp thổ nhưỡng và khí hậu của vùng đất Xuân Vân nên cây sinh trưởng, phát triển khỏe, ít bị sâu bệnh hại, đặc biệt là rất sai quả, mỗi cây có tới hàng nghìn quả. Những năm thời tiết thuận lợi, trung bình cây 8 - 10 tuổi có thể cho thu hàng tạ quả. Hiện nay, theo thống kê của Phòng NN&PTNT huyện Yên Sơn, trên địa bàn xã Xuân Vân có trên 20ha hồng ngâm, tập trung chủ yếu ở các thôn Vân Giang, Sơn Hạ 1, Đô Thượng 2, Đô Thượng 3...Năng suất trung bình hàng năm đạt khoảng 5 tấn/ha, sản lượng hàng năm đạt khoảng 100 tấn, giá trị ước đạt trên 1 tỷ đồng, mang lại thu nhập đáng kể cho người dân trong khu vực. Nếu so với nhiều loại cây trồng khác thì cũng khỏe hơn, đầu tư không nhiều, dễ chăm sóc, ít sâu bệnh hại, mất mùa, lãi gấp 3 - 4 lần. Trong thôn có nhiều gia đình đã giảm được nghèo, một số hộ đã giàu có nhờ trồng hồng không hạt. Có thể nói cây hồng ngâm không chỉ là cây xóa đói giảm nghèo, mà còn giúp tăng thu nhập và làm giàu cho người dân xã Xuân Vân và một số xã lân cận.
Năm 2016 Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ Tuyên Quang (trực thuộc Sở Khoa học và Công nghệ) triển khai Dự án “Nghiên cứu, tuyển chọn, phát triển và xây dựng nhãn hiệu tập thể giống hồng ngâm Xuân Vân, huyện Yên Sơn, Tuyên Quang”. Hơn 2 năm triển khai, dự án đã thu được kết quả rất quan trọng, xác định được cây đầu dòng để nhân giống, bảo tồn nguồn gen hồng đặc sản địa phương; ứng dụng công nghệ cải tạo trẻ hóa cây hồng và nâng cao năng suất chất lượng hồng quả…Đồng thời, Trung tâm phối hợp với Hợp tác xã Nông Lâm nghiệp Xuân Vân lập và nộp hồ sơ đăng ký nhãn hiệu hồng ngâm Xuân Vân.
- Số Đơn: 4-2017-13063-NH, ngày nộp: 11/5/2017
- Số Văn bằng bảo hộ: 4-0303101-000, ngày cấp: 10/7/2018
- Chủ sở hữu nhãn hiệu: Hơp tác xã nông lâm nghiệp Xuân Vân
Cùng với việc lập hồ sơ đăng ký nhãn hiệu Trung tâm phối hợp với Hợp tác xã xây dựng Quy chế sử dụng nhãn hiệu hồng ngâm Xuân Vân phục vụ cho việc quản lý và phát triển nhãn hiệu trên thực tế.
Sáng ngày 30/8/2018, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Tuyên Quang, UBND huyện Yên Sơn đã tổ chức Lễ công bố và trao Văn bằng bảo hộ Nhãn hiệu tập thể Hồng ngâm Xuân Vân cho Hợp tác xã Nông lâm nghiệp Xuân Vân. Dự lễ công bố có lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh, lãnh đạo UBND huyện Yên Sơn và đông đảo bà con nông dân xã Xuân Vân. Việc công bố Văn bằng bảo hộ Nhãn hiệu tập thể Hồng ngâm Xuân Vân ảnh tác động cực đến việc tiêu thụ sản phẩm hồng ngâm Xuân Vân vụ thu hoạch vừa qua, nâng cao được giá bán, tăng thu nhập cho người trồng hồng.
.png)
